วิธีทำดีใช้หนี้พ่อแม่:สิ่งที่ลูกทุกคนต้องรู้

  

   พ่อแม่ เป็นบุคคลที่รู้จักทั่วโลก คนเราเกิดมาเห็นโลกอันกว้างใหญ่นี้ได้ เพราะท่านเป็นผู้ให้กำเนิด ให้อวัยวะทุกส่วนของร่างกายให้แก่ลูกซ้ำพ่อแม่ยังบำเพ็ญตนเป็นยอดนักบุญสำหรับชีวิตของลูกอีกด้วย เป็นผู้เสียสละความสุขของตัวเอง เฝ้าทะนุถนอมเลี้ยงดูเอาใจใส่ทุกเวลาทำทุกอย่างเพื่อความผาสุขของลูก ลูกต้องการปรารถนาสิ่งใด อันเป็นสิ่งที่ไม่เหลือวิสัย ก็พยายามจัดหาให้ทุกอย่าง เป็นผู้ใกล้ชิดลูกยิ่งกว่าใคร

     แต่ลูกส่วนมาก หารู้จักลึกซึ้งถึงพระคุณของพ่อแม่ไม่ คงรู้เพียงว่า ชายผู้ให้กำเนิดตน เรียกว่า “พ่อ” หญิงผู้ให้กำเนิดตน เรียกว่า “แม่” เพราะเหตุนี้ พระพุทธเจ้าผู้เป็นที่พึ่งของโลก ทรงรู้ซึ้งถึงพระคุณของพ่อแม่ ตรัสฐานะของท่านว่า พ่อแม่เป็นพระพรหม เป็นบุรพเทวดา เป็นบุรพจารย์ เป็นอาหุไนยบุคคล(บุคคลผู้ควรแก่ของที่เขานำมาคำนับคือนำมาบูชา นำมาให้)ของบุตร

      พ่อแม่ เป็นผู้มั่นคงในพรหมวิหารธรรมในลูกของตน ย่อมมี

เมตตา ความรัก ปรารถนาเห็นลูกมีความสุข

กรุณา ความสงสาร เมื่อเห็นลูกประสบความทุกข์ ก็คิดแต่จะช่วยให้พ้นความทุกข์

มุทิตา ความยินดี เมื่อเห็นลูกสามารถปกครองตนและครอบครัวได้

อุเบกขา  ความวางจิตมัธยัสถ์เป็นกลาง เมื่อลูกประสบความผิดหวัง หรือทำในเรื่องให้เกิดความเดือดร้อนก็ไม่ซ้ำเติม

         พ่อแม่จึงได้รับนามบัญญัติว่าเป็น “พระพรหมของลูก”

     เพราะพ่อแม่มีพระคุณมากดังกล่าวมานี้ ลูกที่ดีจึงต้องระลึกถึง ถ้าหวังจะบำเพ็ญตนเป็นลูกที่ดี จึงเป็นการสมควรแล้วที่จะหาทางสนองพระคุณ ตามสถานะและโอกาส องค์พระชินสีห์ ตรัสแสดงวิธีตอบแทนบุญคุณพ่อแม่แกเคฤหบดีบุตรชื่อสิงคลกะว่า ดูก่อนคฤหบดีบุตร เมื่อพ่อแม่ ได้อนุเคราะห์บุตรธิดาแล้วลูกหญิงชาย พึงตอบแทนท่านด้วยวิธี  5 เช่นกัน คือ

1.ท่านเลี้ยงมาแล้ว เลี้ยงท่านตอบ

     เป็นข้อที่ลูกควรทำเพราะเราเติบโตได้ก็อาศัยที่ท่านมีเมตตาเลี้ยงดู เมื่อท่านแก่ลงเป็นหน้าที่ของลูกพึงเลี้ยงดูเป็นการทดแทนพระคุณ คนโบราณกล่าวภาษิตบทหนึ่งเตือนใจลูกว่า “อันทิศเบื้องหน้าบิดามารดาเคยพึงอาศัย อย่าได้ดูถูก หมั่นปลูกอาลัย หมั่นเลี้ยงท่านไป ตราบม้วยชีวา”

     

     การเลี้ยงดูพ่อแม่นั้นท่านแสดงไว้ 2 ประการคือ

         - การเลี้ยงภายนอก(การอปัฏฐากอย่างต่ำ) เช่น หาข้าวหาปลาอาหารผ้าผ่อนให้ท่าน เป็นการให้ความสุขทางกาย เป็นอามิสบูชา

           -การเลี้ยงดูภายใน(อุปัฏฐากอย่างสูง) เช่น การเลี้ยงดูน้ำใจเชื่อฟังคำสอนท่าน หาทางนำท่านให้เป็นผู้มีธรรม ให้ท่านได้บำเพ็ญทาน รักษาศีล เจริญภาวะนา

2.ช่วยทำกิจของพ่อแม่ไม่ดูดาย

      เป็นหน้าที่ลูกพึงกระทำเป็นการผ่อนแรงท่านที่ตรากตรำหาเลี้ยงเรามา ไม่ทำตนให้เป็นคนดูดาย พ่อแม่ทุกคนย่อมหวังพึ่งพาอาศัยลูก ดังโบราณกล่าว่า “มีลูกเหมือนปลูกต้นโพธิ์ เมื่อใหญ่โตจะได้อาศัย ยามเจ็บไข้จะได้ฝากไข้ ยามตามจะได้ฝากผี”

3.ดำรงวงศ์สกุลอย่าให้เสื่อม

     การประพฤติตนเป็นคนดี เพื่อรักษาวงศ์สกุลของตนไม่ให้เสียหาย เพราะลูกไม่ดีเขาว่าถึงพ่อแม่ ฉะนั้นอะไรที่ทำให้ท่านเดือดร้อนใจ จากการกระทำของเราอย่าได้ไปทำสิ่งนั้น

4.ประพฤติตนให้เป็นคนควรได้รับมรดก

     การประพฤติตนให้สมควรเป็นผู้รับมรดกก็เป็นเรื่องสำคัญ นอกจากเป็นการทำตนให้เจริญแล้ว ยังทำท่านพอใจเกิดความสุขอันเป็นการเลี้ยงน้ำใจท่าน และขอเตือนว่า”ทรัพย์สมบัติที่พ่อแม่หามาด้วยหยาดเหงื่อแรงงานมันเป็นของศักดิ์สิทธิ์ไม่ควรนำไปเลี้ยงชีวิตในทางที่ผิด”

5.เมื่อท่านล่วงลับไป ทำบุญให้แก่ท่าน

     ข้อนี้เป็นการสนองพระคุณครั้งสุดท้าย แม้เป็นการทำลับหลังก็ตาม ก็เป็นการแสดงออกให้เห็นว่า ตนเป็นลูกกตัญญู ไม่ลืมความดีที่ท่านทำไว้แก่ตน ขวนขวายที่จะตอบแทนเมื่อมีโอกาส “เป็นการประกาศให้ทราบว่าเป็นคนน่าคบหาสมาคม แม้ฝ่ายหนึ่งล่วงลับไปแล้ว ก็ยังระลึกถึงและหาทางตอบสนองคุณ”

ผู้ใดก็ตามที่พ่อแม่ยังมีชีวิตอยู่ก็ให้หมั่นกราบไหว้ศีลขอพรจากท่านจะได้มั่งมีศรีสุข ส่วนคนที่เคยทำไม่ดีกับท่าน ให้นำธูปเทียนแพดอกไม้พวงมาลัยไปกราบขอขมาขออโหสิกรรมจากท่านเสียแต่ตอนที่ยังมีชีวิตอยู่จะได้ไม่มีเวรมีกรรมติดตัว

ขอขอบคุณ:หนังสือชีวิตลิขิตด้วยกรรม ของ พระธรรมสิงหบุราจารณ์(หลวงพ่อจรัญ ฐิตธมโม)